معرفی تجهیزات دندانپزشکی

 بطور کلی تجهیزات دندانپزشکی به اجزای زیر تقسیم می شوند: 1 (یونیت و صندلی 2 (آمالگاماتور 4 (کاویترون 5 (لایت کیور 6 (رادیولوژی دندان 7 (ساکشن ها 8 (تابوره و......

کاویترون (دستگاه جرم گیری دندان)

از این دستگاه برای از بین بردن پلاک ها و لکه های ناشی از فعالیت باکتری ها تشکیل شده بر روی دندان توسط اولتراسونیک استفاده می شود. خونریزی کمتر، قدرت تاثیر بالا، و تقریبا آسیب رسانی پائین به دندان را می توان از فاکتورهای برتر استفاده از این دستگاه در مقایسه با دیگر روش های جرمگیری نام برد. بنابراین Ultrasonic Scaler را می توان یکی از روش های مفید در جهت پیشگیری و درمان بیماری های دندان دانست.

لایت کیور

برای استریل نمودن قلم هیچ گاه نباید نوک قلم را مستقیماً برابر حرارت خشک قرارداد. برای این کار باید از اتوکلاو یا مواد استریل کننده استفاده شود

کار این دستگاه برای پلیمریزاسیون است و این امر به خاطر لامپ کوارتز 75 وات پرقدرتی است که درون محفظه رفلکتور (منعکس کننده نور) می باشد. کلیدها با دقت بالا، زمان انفجار یا تخلیه انرژی را کنترل می کنند و رفلکتور دسته های انرژی را از مسیر هدایت نور عبور می دهد. سیبک هایی وجود دارند که می توان با زمانهای 20 تا 40 ثانیه انفجار دائم (تخلیه انرژی بصورت دائم) را انتخاب کرد. روی دسته سوئیچ هایی وجود دارد که تنظیمات زمان انفجار را انجام می دهند و توسط این سوئیچ ها امکان توقف پلیمریزاسیون در هر زمان ممکن می باشد. هندپیس توسط یک لایه با قدرت حرارتی بالا محافظت می شود و در استفاده های طولانی مدت، توسط یک فن پرقدرت بطور اتوماتیک خنک می شود. مسیر هدایت نور تا 360 درجه قابل تنظیم است و این عمل باعث می شود که بتوانیم استفاده دقیق نور را عملی سازیم. کلیه مسیرهای نور را میتوان بوسیله اتوکلاو و یا استریلیزاسیون خنک استریل کرد. در هنگام کار با این وسیله عینک رنگی برای محافظت چشم در برابر پلیمریزاسیون کامپورزیت لازم است.
Colto Lux II دارای هندپیس 220 گرمی می باشد که حاوی مسیر هدایت نور شیشه ای استاندارد می باشد. این شیشه ها درون محفظه با زاویه های 45 درجه طوری تعبیه شده اند که نور را از لامپ گرفته و بوسیله انعکاس آن را به سر محفظه هدایت می کنند. البته در این نوع خاص از دستگاه لامپ هالوژن درون هد طوری جایگزین شده که نیازی به مسیر هدایت شیشه ای نور ندارد و مسیر دوم، مسیر هدایت فلزی نور برای مصارف عمومی می باشد. این سیستم های فلزی طوری قرار گرفته اند که می توان در موارد خاص نیز استفاده کرد. بطور مثال برای پلیمریزاسیون قسمت های فاشیال، لینگوال، پالاتال، اکلوزال یا پروگزیمال پرکردگی ها.

این دستگاه جهت جرم گیری دندان استفاده می شود.  از جهت نوع کاربرد و سیستم عملکرد دستگاه به 3 نوع عمده تقسیم می شود که عبارتند از: ١ (مینی پیزون (MiniPiezon( (Piezon Master)مستر پیزون) ٢ (Air Flow) ایرفلو) ٣

در مقایسه با پیزون مستر دارای قدرت و دامنه کاربرد بیشتری است. نحوه عملکرد دستگاه:  برای راه اندازی به یک منبع آب با فشار بین 1 الی 5 بار و یک منبع ولتاژ نیاز است.  دارای برد اصلی بنام برد پیزون است که با ایجاد یک ولتاژ مناسب باعث ارتعاش و تولید امواج اولتراسونیک در پیزون می گردد.  در نهایت این امواج به صورت ارتعاشی با فرکانس بالا در سری دستگاه ظاهر می شوند.  قدرت نوسان دستگاه را می توان با دکمه هایی کم و زیاد کرد.  دامنه فرکانس اولتراسونیک این دستگاه ها عموماً بین 25 الی 32 کیلو هرتز است.  یک شیر برقی نیز عمل قطع و وصل جریان آب سیستم را عهده دار است

 این دستگاه نیز یک دستگاه اولتراسونیک است که از خانواده پیزون بوده و برای کاربردهای مختلفی استفاده می شود.  دستگاه دارای دو وضعیت کاری است: – یک حالت به همراه محلول و امواج اولتراسوند – و در حالت دیگر فقط با امواج اولتراسونیک کار می کند.  برای راه اندازی دستگاه علاوه بر منبع برق ورودی یک منبع حاوی محلول جرم گیری که می تواند حاوی آب مقطر و با ترکیبات مناسب دیگر باشد استفاده می شود.  دستگاه دارای یک پمپ موتور است که توسط برد کنترل کننده، کنترل می گردد.  عمل قطع و وصل جریان آب نیز با شیر برقی صورت می گیرد.

 این دستگاه نیز با پاشیدن هیدروکسید آلومونیوم که به صورت پودر است عمل می کند.  برای برداشتن جرمهای سطحی می توان از این دستگاه استفاده کرد (با توجه به پایین بودن قدرت دستگاه).  اساس عملکرد آن مطابق سایر دستگاه های اولتراسونیک می باشد.  دو منفذ جداگانه برای آب و پودر در این دستگاه تعبیه شده است.

آینه دندانپزشکی یا آینه دهانی از ابزارهای بکار رفته در دندانپزشکی است. سر این آینه معمولاً گرد است و بیشتر از شماره ۴ و ۵ این آینه استفاده می‌کنند. شماره ۲ معمولاً وقتی استفاده می‌شود که از اندازه‌ای کوچک تر بخواهیم استفاده کنیم بخصوص در مواقعی که در حال کار روی دندان‌های عقب باشیم و سد دندانی در دهان باشد. دامنه استفاده این آینه وسیع است. مهم‌ترین مزیت‌هایش: دادن دید غیر مستقیم به دندانپزشک، تاباندن نور به سطوح مورد نیاز و استغفار بافت‌های نرم است.
دید غیر مستقیم در جاهایی از دهان که دیده نمی‌شوند یا به سختی قابل دیدن هستند، مورد نیاز است. سطوح خلفی (زبانی) دندان‌های ماگزیلاری، محل‌های مهمی هستند که از آینه دندانپزشکی استفاده می‌شود. بقیه مناطق دهان را به آسانی با استفاده از این آینه می‌توان مشاهده کرد. اگرچه حتی بدون آینه دندانپزشکی هم این سطوح قابل دیدن هستند، مشروط بر اینکه دندانپزشک در وضعیت نامناسب جسمانی خود را قرار دهد. بدون آینه دندانپزشکی، وضیعت‌های نامناسب جسمی برای دندانپزشک هر روز ایجاد می‌شد و باعث بروز دردهای مزمن در ناحیه گردن و کمر می‌گردید.
مکان‌های دیگری نیز در دندان قرار دارد که حتی با وجود نور بالای سر بیمار، باز هم روشن نمی‌شوند. در این مواقع، از آینه دندانپزشکی برای منعکس کردن نور به این سطوح استفاده می‌شود. این آینه همچنین بسیار مفید واقع می‌شود اگر به‌طور همزمان نور را منعکس کند و سطوح غیرقابل دیدن را نیز نمایان سازد.
همچنین از این آینه برای عقب کشیدن بافت مثل گونه و زبان استفاده می‌شود تا دید بهتری از دندان‌ها بدست آید.

مهندس‌ها هم از آینهٔ دندانپزشکی برای دیدن فضاهای باریک و گوشه کنارها استفاده می‌کنند. همچنین در آزمایشگاه‌های لیزر و بینایی هم بصورت مدارم از این آینه استفاده می‌شود.

تجهیزات دندانپزشکی پرتابل (قابل حمل)

امروزه شاید کمتر کسی وجود داشته باشد که تجربه استفاده از وسایل همراهی همانند موبایل را نداشته و به مزایای استفاده از آن در شرایط مختلف واقف نباشد. در دنیای امروز وسایلی از این دست با همه مشکلاتشان، جزئی از زندگی انسان شده اند و روز به روز نیاز به انها بیشتر احساس می گردد. با این مقدمه می توان استفاده از سایر امکانات موجود در محیط اطرافمان را که به گونه ای با حرفه ما ارتباط تنگاتنگی دارند، در کنار خود و به عنوان یک همراه همیشگی در همه جا تصور نمود تا در آینده ای نه چندان دور لزوم استفاده از آنها نیز همانند سایر وسایلی که شاید فکر آن نمی رفت که روزی اینگونه مورد استفاده قرار گیرند، احساس گردد.‏

تجهیزات دندانپزشکی پرتابل، تجهیزاتی قابل حمل و با قابلیت های خاص هستند و امکان استفاده از آنها در شرایط مختلف وجود خواهد داشت. به علت اینکه در اکثر موارد اینگونه تجهیزات کم حجم و در ابعاد کوچک ساخته می شوند، شاید این باور اشتباه وجود داشته باشد که کارائی و راندمان آن ها نیز به همان نسبت کم بوده و عملا در بسیاری از موارد هیچ کاربرد خاصی ندارند، در حالی که استفاده کنندگان از این تجهیزات، هیچ گونه کمبودی را در هنگام کار با این دستگاه ها احساس نمی کنند. به عبارت دیگر به همان اندازه که می توان یک یونیت دندانپزشکی را کامل و با تمام امکانات تهیه کرد، این مجموعه قابل حمل را نیز می توان با تمام امکانات تجهیز نمود. ‏ تجهیزات دندانپزشکی پرتابل به سادگی باز شده و آماده برای کار می شوند و در پایان کار نیز به همان سادگی جمع شده و جهت استفاده مجدد، از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال می یابند. توسط این تجهیزات می توان در مدت زمان کمی، یک اتاق ساده و معمولی را به یک محیط مناسب و حرفه ای برای دندانپزشک تبدیل نمود. انتخاب انواع مختلف و سطح دسترسی به امکانات بیشتر در اختیار دندانپزشک بوده و متناسب با نیاز کاری خود، می تواند یک مجموعه مناسب را تهیه نماید.

آمالگام (Amalgam)

آمالگام آلیاژی مرکب از جیوه همراه با یک یا چند فلز دیگر است. آمالگام اغلب جهت ترمیم های مستقیم دائمی خلفی و جهت ترمیم های زیر بنایی (Foundation) وسیع یا کرها که قبل از قرار دادن روکش به کار می روند مورد استفاده قرار می گیرد. هنگامی که آمالگام به تازگی با جیوه مایع مخلوط شده ، خاصیت شکل پذیری (Plasticity) دارد که این امکان را فراهم می سازد که به خوبی در حفره آماده شده دندانی پک شود یا کندانس شود. مقدار جیوه موجود در کپسول های آمالگام ۴۲٫/ تا ۴۵٫/ وزن کل آمالگام جیوه است. عیب اساسی آمالگام رنگ نقره ای آن است که با ساختمان دندانی تطابق ندارد. مقداری شکننده (Brittle) بوده و تحت تاثیر کروژن و عمل گالوانیک قرار می گیرد. دستگاه آمالگاماتور به دونوع تقسیم می شود:

دستگاه کپسولی
دستگاه پودری و کپسولی( دوکاره )

دستگاه کپسولی:دراین نوع دستگاه کپسول درمحل استقرار گیره کپسول قرار داده می شود. تنظیم میزان پودر و جیوه امکان پذیر نیست چون شرکت سازنده مقدار واحد آمالگام و جیوهرا مشخص نموده مانند ۱ واحد یا ۲ یا ۳ یا … که در کپسول جاسازی کرده و نیاز به تنظیم خاصی ندارد .

دستگاه پودری و کپسولی:دراین نوع دستگاه میزان پودرآمالگام متغییر است که پیچ تنظیم آن در بغل دستگاه قرار گرفته است ولی مقدار جیوه همیشه ثابت است. هرچه پیچ تنظیم به طرف مثبت باشد پودر بیشتر و به طرف منفی پودر کمتر است. پس از هر بار استفاده ازآمالگاماتور از برس مخصوصی که جهت تمیز نمودن داخل لوله و درپوش آمــالـگـامـاتـور اسـت، استفـاده مـی شـود. قبـل از توقف کامل درپوش لوله آمالگاماتور،دقت شود کـه بـا دسـت تـماس نداشته باشد. از قرار دادن آمالگاماتور درمعرض نور آفتاب اجتناب شود و هر هفته یکی دو مرتبه آمالگاماتور را چند بار سر و ته کرده و سپس در جای خود قرار داده شود. به دلیل لرزش دستگاه پودر آمالگام در مخزن خود فشرده می شود و باعث عبور نکردن مقدار لازم پودر در لوله ترکیب آمالکاما تور می شود که کم شدن پودر، تنظیم دستگاه را به هم می زند.

بی حسی موضعی

بیهوشی و بی حسی در سه گروه کلی طبقه بندی می شود: موضعی، منطقه ای و بیهوشی کامل. هر یک از آن ها به نوعی سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهند و میتوانند با روش های بسیار متعدد و متفاوت و همچنین داروهای مختلف صورت بگیرند.بی حسی موضعی نوعی داروی بیهوشی است (که می تواند تزریق شود، اسپری شود و یا مانند روغن به محل موردنظر مالیده شود) که تنها محدوده ی کوچک و مشخصی را (برای مثال دست، پا یا قسمتی از پوست) بی حس میکند. با بی حسی موضعی فرد در طی انجام پروسه هوشیار و بیدار است. اثر بی حسی موضعی تنها برای مدت زمان کوتاهی باقی می ماند و اغلب برای جراحی های سرپایی و جزئی مورد استفاده قرار می گیرد (نوعی از جراحی که در آن بیماران برای انجام جراحی می آیند و همان روز می روند و مرخص می شوند). برای افرادی که در مطب پزشکان یا کلینیک های پزشکی جراحی های سرپایی انجام می دهند معمولا این نوع بیهوشی صورت می گیرد (برای مثال دندان پزشک و یا متخصص پوست). این دارو می تواند محدوده ی موردنظر را در طی پروسه ی جراحی و هم چنین برای مدتی پس از آن برای کمک به کنترل و کم کردن اثرات جراحی ،بی حس نگه دارد.با توجه به سایز بسیار کوچک سرنگ های مدرن پنهان کردن آن ها بسیار آسان صورت می گیرد، پزشکان نیز می توانند به آسانی سرنگ را به درون دهان بیمار وارد کنند بدون آن که آسیبی به بیمار برسد. در نتیجه پزشک عمل بیهوشی و بی حسی را سریعتر انجام داده و می تواند با سرعت بیشتری به انجام مراحل بعدی بپردازد.جنبه ی دیگری که در رابطه با سرنگ ها اهمیت دارد قابلیت های استفاده است. به این منظور که پزشکان به راحتی می توانند مایع را درون سرنگ ریخته و با توجه به کدگذاری ها و دستور العمل های رنگی بر روی بدنه ی سرنگ به طور کار آمد از آن استفاده کنند.دستگاه به طور ویژه ای طراحی شده است تا دکتر بتواند به راحتی آن را به دست گرفته و به بهترین روش کار را انجام دهد. بعضی از سرنگ ها نیز دارای یک دسته ی قدرت است که به پزشک این اجازه را می دهد که به جای تمرکز بر میزان فشار وارده به سرنگ و در نتیجه مقدار ماده ی خروجی با تنظیم کردن مقدار ماده ی بیهوشی موردنیاز در تنظیمات دستگاه این کار را با دقت بیشتر و به صورت خود کار انجام دهد.

دوربین داخل دهانی

حتما شما هم دوست دارید بدانید دندانپزشکتان در حین درمان چه کاری روی دندان‌های شما انجام می‌دهد و قبل و بعد از درمان دندان شما به چه شکلی درخواهد آمد. در این صورت باید از دندانپزشکتان بخواهید که دستگاه دوربین داخل دهانی‌اش را به کار گیرد. این دستگاه از یک دوربین فیلم‌برداری و عکس‌برداری کوچک تشکیل شده که به‌صورت بدون سیم و یا با یک سیم به یک مانیتور در روبه‌روی شما وصل است. این وسیله از محیط داخل دهان شما فیلم‌برداری کرده و تصویر را روی مانیتور روبه‌روی شما می‌اندازد. با این وسیله می‌بینید که دندان شما قبل ار ترمیم چه وضعیتی دارد و پس از درمان نیز می‌توانید دندان ترمیم شده خود را ببینید. دوربین داخل دهانی وسیله خوبی است که شما را در جریان روند درمانتان قرار می‌دهد و می‌توانید نقاطی از دهانتان را که در حالت عادی نمی‌توانید ببینید، رویت کنید.

لیزرتراپی

لیزر دندان پزشکی نوعی لیزر است که به طور خاص برای استفاده در جراحی دهان یا دندانپزشکی طراحی شده است. استفاده از لیزر بعد از عمل می تواند عوارض را کاهش دهد و نیاز به بیهوشی را نیز کم کند. این روزها در تبلیغات برخی مطب‌ها و کلینیک‌های دندان‌پزشکی نیز نوید استفاده از لیرز برای رهایی از صدای آزاردهنده توربین‌های دندان‌پزشکی و کاهش درد و خون‌ریزی را می‌شنویم. به طور کلی لیزر ها در بخش های مختلفی به کار می روند و بروز مبحثی جدید در دندان پزشکی را نوید می دهند.

تورک رنچ ها

تورک رنچ ها نوعی آچارهستند که برای اعمال دقیق یک گشتاور خاص به یک پیچ به منظور تثبیت پروتز دندان، دندان مصنوعی و یا ایمپلنت دندان مورد استفاده قرار می گیرد.

فرزها

میله ای بلند با سری نوک تیز برای برداشتن پوسیدگی ها و و پانسمان های دندان

برنیشر ها برای پولیش کردن، صاف کردن و هم چنین کانتور کردن امالگام ها و کامپوزیت های دندانی به کار می روند.به طور کلی برنیشر یا براق کننده وظیفه صاف کردن آمالگام پس از متراکم کردن ، شکل دادن نوار ماتریس قبل از قرارگیری و حالت دادن اولیه آمالگام را به عهده دارد.

ابزار آلات پریودنتال

این ها برای از بین بردن رسوبات و جرم های نرم به کار می روند. آن ها شامل موارد زیر هستند:

برای برداشتن جرم ها و لکه های سنگین از جرم گیر های سبک استفاده نمی شود بلکه از این نوع پیشرفته تر که با نام اسکالر های هوی شناخته می شوند استفاده می کنیم. بعضی از آن ها در ادامه اورده شده است:

تجهیزات پزشکی

تجهیزات پزشکی